2024-10-18
Eksperci od dawna dyskutują o potrzebie wprowadzania ekologicznych rozwiązań w infrastrukturze sportowej oraz o wyzwaniach związanych ze zrównoważonym rozwojem.

Obecne, globalne trendy w sporcie mówią o konieczności przekształcania obiektów sportowych w bardziej zrównoważone. Specjaliści uważają, że nowoczesny sport nie może funkcjonować w oderwaniu od ekologii. Zwraca na to uwagę między innymi Rafał Bała, dziennikarz Polskiego Radia. – To dzisiaj absolutna konieczność.  Musimy unikać sytuacji z igrzysk olimpijskich w Pekinie w 2022 roku, gdzie w pełni sztuczny śnieg wymagał ogromnych nakładów energetycznych, co przeczyło idei zrównoważonego rozwoju, mimo oficjalnych zapewnień organizatorów o ekologicznym charakterze igrzysk.

Ekologiczne wyzwania w Centralnym Ośrodku Sportu

Proponowane zmiany w największym stopniu powinny dotykać tych obiektów, które znajdują się na cennych, przyrodniczych terenach – na przykład w górach nad morzem czy w lasach. W ocenie Janusza Samela, dyrektora Centralnego Ośrodka Sportu (COS), który zarządza ośmioma ośrodkami sportowymi zlokalizowanymi właśnie w takich miejscach, ich położenie dodatkowo obliguje do prowadzenia inwestycji zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

– Zielona energia to nasz priorytet. Modernizujemy nasze obiekty, wymieniając systemy grzewcze na pompy ciepła, instalując panele fotowoltaiczne i energooszczędne oświetlenie – wyjaśnia Samel. Jednak przyznał, że przejście w pełni na zieloną energię w dużych obiektach sportowych jest wyzwaniem, ze względu na specyfikę budynków kubaturowych, które wymagają dużych nakładów energetycznych.

Samel dodał, że sportowcy korzystający z COS coraz częściej interesują się rozwiązaniami ekologicznymi, pytając o stacje ładowania dla samochodów elektrycznych, co jest dowodem na rosnącą świadomość ekologiczną wśród sportowców. Niemniej jednak, jak podkreślił, sport zawodowy często wymaga kompromisów – profesjonalne obiekty muszą oferować najwyższy standard, co nie zawsze idzie w parze z ideą zielonej energii.  – Nie zawsze możemy pogodzić te dwa światy – sport profesjonalny i ekologię, ale staramy się szukać równowagi – podkreślił

Zielona energia w prawie i wyzwania inwestycyjne

Aktualne przepisy dotyczące ekologii – zarówno te w Polsce, jak i Europie są bardzo restrykcyjne, co zmusza inwestorów do podejmowania działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Samo ustawodawstwo to jednak za mało. Jak twierdzi Bartosz Ulczycki, adwokat z firmy prawniczej DGTL, specjalizujący się w kwestiach prawnych związanych z prawem sportowym, wciąż brakuje odpowiedniej edukacji i zachęt, które mogłyby ułatwić firmom wprowadzanie ekologicznych rozwiązań.

– Musimy zadać sobie pytanie: czy lepiej jest zmuszać, czy zachęcać? Regulacje europejskie wymuszają na nas pewne działania poprzez podatki i kary, ale moim zdaniem lepszym rozwiązaniem jest edukacja i promocja ekologicznych inicjatyw – powiedział Ulczycki. Zaznaczył również, że inwestycje w zieloną energię, takie jak instalacje fotowoltaiczne na stadionach czy ośrodkach sportowych, są długoterminowo opłacalne, ale początkowe koszty mogą być wysokie. Ulczycki podał przykład klubu piłkarskiego Forest Green Rovers z Anglii, który stał się wzorem ekologicznej infrastruktury sportowej, zyskując dzięki temu sponsorów zainteresowanych wspieraniem zrównoważonego rozwoju.

Akademia Tenisowa Kozerki – przykład w zgodzie z ekologią

Sukcesów pozytywnego mariażu dużych obiektów sportowych z ekologią nie trzeba szukać za granicą. Nad Wisłą przykładem podążania za trendem zrównoważonego rozwoju jest Akademia Tenisowa Tenis Kozerki. Obiekt ten położony jest na dziewięciu hektarach i obejmuje korty tenisowe, baseny, sale gimnastyczne i obiekty hotelowe. Jak przyznał Jarosław Lewandowski, pomysłodawca i realizator projektu,  już na etapie planowania tej inwestycji uwzględniano aspekty ekologiczne, takie jak odpowiednie usytuowanie obiektów pod kątem instalacji fotowoltaicznych. – Nasza działalność to przykład, że nawet prywatny inwestor może myśleć ekologicznie i wdrażać zieloną energię. Nasze baseny są ogrzewane za pomocą pomp ciepła, a planujemy także montaż paneli fotowoltaicznych”.

Mimo to, jak zaznaczył, zmieniające się przepisy i problemy infrastrukturalne często hamują ekologiczne inicjatywy.  – Musieliśmy wstrzymać montaż fotowoltaiki, gdyż niekorzystne zmiany w przepisach dotyczących prosumentów oraz problemy z sieciami elektroenergetycznymi zniechęciły nas do podjęcia inwestycji” – dodał.

Lewandowski zwrócił również uwagę na koszty związane z utrzymaniem dużych obiektów sportowych. – Koszty energii są ogromne, rocznie wydajemy blisko milion złotych na media. Dlatego każdy krok w kierunku zmniejszenia zużycia energii ma znaczenie – podkreślił.

Technologie przyszłości i wyzwania infrastrukturalne

Okazuje się, o czym wiele osób zapomina, że zielona energia to przyszłość nie tylko dla obiektów sportowych, ale również dla całej gospodarki. Z takim podejściem zgadza się Jarosław Fabiański z firmy Direct4Energy, zajmującej się m.in. doradztwem energetycznym. – Inwestowanie w odnawialne źródła energii jest nie tylko koniecznością, ale i korzyścią dla środowiska oraz budżetów inwestorów – wyjaśniał. Wspomniał także o innowacyjnych rozwiązaniach, takich jak małe turbiny wiatrowe czy magazyny energii, które mogą pomóc w stabilizacji produkcji energii odnawialnej.

Fabiański zwrócił uwagę na rosnące zainteresowanie firm inwestowaniem w zieloną energię, ale podkreślił, że kluczową rolę odgrywają tu fundusze oraz odpowiednie planowanie. – Coraz więcej firm zwraca się do nas z prośbą o doradztwo w zakresie modernizacji obiektów i przejścia na zieloną energię. Oferujemy rozwiązania, które pozwalają na długoterminowe oszczędności, nawet jeśli początkowe nakłady są wyższe – zaznaczył.

Edukacja kluczem do sukcesu

Ważną rolę w procesie wsparcia promocji zrównoważonego rozwoju w obszarze infrastruktury sportowej odgrywa edukacja. Bartosz Ulczycki z DGTL podkreśla, że mimo rosnących regulacji prawnych, to właśnie edukacja może być kluczem do skutecznej transformacji. – Edukacja jest najważniejsza. Powinniśmy uczyć o zrównoważonym rozwoju już na poziomie szkół podstawowych i w klubach sportowych. To młode pokolenie będzie odpowiedzialne za przyszłość naszej planety – mówił Ulczycki.

Według Janusza Samel potrzebna jest pomoc sportowców w tym zakresie, którzy mogą odegrać kluczową rolę jako ambasadorzy zielonej energii. – Wielu naszych zawodników to osoby o wysokiej świadomości ekologicznej. Przyjeżdżają do ośrodków COS elektrycznymi samochodami i pytają o ekologiczne rozwiązania. Mogą stać się ambasadorami tej idei, promując ją na arenie międzynarodowej – podkreślił.

Zrównoważony rozwój to nie tylko moda, ale przede wszystkim konieczność. Coraz więcej obiektów sportowych, zarówno publicznych, jak i prywatnych, wprowadza ekologiczne rozwiązania, które pomagają ograniczać emisję CO₂ i generować oszczędności. Przyszłość sportu będzie zależeć od skutecznego połączenia wymogów ekologicznych z profesjonalizmem infrastruktury sportowej. Wprowadzenie zrównoważonych rozwiązań może stać się kluczem do sukcesu, zarówno w aspekcie ekologicznym, jak i ekonomicznym.

Eksperci wystąpili w debacie „Zielona Infrastruktura Sportowa Przyszłości” podczas Europejskiego Forum Regionalnego Sportu.

Nadesłał: ProjektKomunikacja